NORA GOAZ?
Egileak:
Maixabel Sarriegi
Familia medikua La Habanako Osasun Zentroa. Gasteiz
Jakina da azken urteotan gaixotasun kardiobaskularrek gorakada nabarmena izan dutela.
Populazioa gero eta zaharragoa izateak, gaixotasun kardiobaskularren intzidentzia handitu du eta arrisku kardiobaskularreko faktoreen (hta, dm, hiperlipidemia, etab.en) prebalentzia handitu du.
Medikuntzaren aurrerapenak patología anitzeko gaixoak izatera garamatza polimedikazioarekin. Gaixo fragilak, ospitalizazio sarriekin .
Honek gero eta konplexuagoa egiten du hauen tratamendua. Eta botiken, azterketa osagarrien eta kontsulten kopurua eta gastua izugarri igotzen du
Horien guztien kontrola eta pertsona sanoetan egiten diren prebentzio-aktibitateak osasun-sisteman eragin eta karga handia sortzen du, kontsulten saturazioa, langileen estresa.
Osasuna “ kontsumo-ondasun” bihurtu da, denek egon nahi dute osasuntsu eta sarritan exijitzen dituzte analisiak, tentsioa, probak, badaezpada ere.
Nora goaz
1. Teknika berriak
Badira gaur egun erabiltzen hasi garen teknikak eta eragin handia izango dutenak
Telemedikuntza, ampa tentsioaren kontrolean, tele-ekg..
2. Gastuen kontrola
Ikusi dugunez gastua nabarmen igotzen ari da, eta badirudi gure sistemak jasan ezin duen gastuetara iristen ari garela. Horri aurre egiteko proposatzen diren ekintzak hauek dira:
- faktura farmazeutikoa murriztea
- beharrezkoak ez diren edo informazio gutxi emango diguten miaketak ekiditea
3. “Ebidentzian oinarritutako medikuntzaren” protokoloak jarraitzea
4. Gaixoen aldaketa
- populazioaren emigrazioa dela eta, arraza askotariko pazienteak izango ditugu, bere arazo bereziekin
- informazioaren munduan gaudenez, gure gaixoak ere gero eta informatuagoak daude (telebista, irratia, internet, etab.)
- internet gaixotasunaren datuak jakiteko, gaixoen artean harremanetan jartzeko edo eztabaidatzeko (blog-ak, pazienteen foroak, eta antzekoak)
- bere datuen autokontrola: ampa, glucometer, etab.
Medikuntzan lan egiteko era berriak sortzen ari dira.
Azken urteotan sortutako lege berriak gaixoen eskubideak balioarazteko egiten ari dira: pazientearen autonomia-legea, baimen informatua, aurretiko borondateen legea eta orain egiten ari diren mendekotasunaren legea.
Bestetik martxan dauden bioetikako komiteak, etika aldetik sortzen diren arazoei aurre egiteko.
Gaixoa ez da subjektu pasibo bat, bere gaixotasunean eta erabakietan parte hartu nahi du, askotan akordio batera iritsi beharko dugu eta horretarako informazioa nahitaezkoa izango da.
Aldaketa honen filosofia “pazientean oinarritutako medikuntza” da.
Honek gaixoa hartzen du oinarritzat eta era paternalistatik era “demokratiko” batera pasatzen dira.