Genetikaren eragina kirolean eta osasunean
Egileak:
Adrian Odrioloza Martinez
David Celorrio Herrera
Aritz Urdampilleta Otegui
1 NUTRIAKTIVE. Kirolerako Aholkularitza Zientifiko-Teknikoa. Genetika, Elikadura eta Kirola Saila. 3 Fisiologiako Saila. Farmaziako Fakultatea. Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV-EHU). Vitoria-Gasteiz.
Sarrera
Nola eragiten du genetikak norberak kirolean duen errendimenduan? Jakintza honetatik zer etekin praktiko atera daitezke kirolean eta osasunean? Eta zer kalte ondorioztatu daitezke gaizki erabiliz gero, demagun, dopin genetikoaren bidez?
Helburuak
Lan honen helburua genetikak kirolean duen garrantziaren ikuspegi orokor bat eskaintzea da, bai kirolean eta bai osasunean dituen aplikazioak eta mugak adieraziz.
Metodoak
Helburu honekin, gaur egungo azterketa bibliografikoa aurkezten dugu. Horretarako, PUBMED bilatzailea erabili da ingeleseko ondorengo hitz gakoekin: "genetic", "sport performance", "genetic doping". Era berean artikulu gehiago batu ahal izateko, elur maluten estrategia ere erabili da.
Emaitzak
Urtez urte gero eta ikerketa-lan gehiago argitaratzen badira ere gai honen inguruan, gutxitan frogatu ahal izan da orain arte geneen eta kirolaren arteko erlazio fidagarria: ACE, HIF, EPO eta miostatina beste batzuen artean [Sharp NC, 2010].
Geneek norberaren sasoian eragin dezakete, bai entrenamendurik ezean eta bai entrenamenduarekin dugun emaitzan. Era berean, lesioak izateko probabilitatean eta errekuperazio-prozesuarekin zerikusia izan dezakete, edota bakoitzak kirola egiteko duen joeran [Puthucheary Z, 2011]. Horren ondorioz, geneen eta kirolaren arteko erlazioen jakintzak aplikazio desberdinak izan ditzake: gaitasunen antzematea, kirol orientazioan, kalteen prebentzioan eta sendaketan, eta entrenamendu pertsonalizatuen programazioan.
Goraipatzekoa da, bestetik, kirol errendimenduan eragiten duten gene alelo batzuek –populazio orokorrean nahiko arruntak dira, gainera– eragina izan dezaketela osasunean ere, onerako edo txarrerako [Mills M, 2001].
Azkenik, adierazi beharra dago Dopin Genetikoak izan dezakeen garrantzia. Bere ondorioak oraindik zehaztu ezin ditugun arren, detekzio-metodo baten premia dago, eta osasunean eragin ditzakeen kalteei buruzko informazioa eta gogoeta etikoa hedatu behar dira.
Ondorioak
Genetikaren eta kirolaren arteko erlazioak aztertzen dituen zientziaren hastapenetan gaude, eta, hauei buruzko jakintzarekin batera, hau da gene jakinen eta kirolaren arteko erlazioa argitzen den heinean, handituz doa bere garrantzia bai kirolean eta bai osasunean ere.
Bibliografia
Puthucheary Z, James R.A. Skipworth J.R.A , Rawal J, Loosemore M, Someren KV and Montgomery H.E., Sports Med 2011; 41 (10).
Mills M, Yang N, Weinberger R, Vander Woude DL, Beggs AH, Easteal S, North K (2001) Differential expression of the actinbinding proteins, a-actinin-2 and _3, in different species: implications for the evolution of functional redundancy. Hum Mol Genet 10:1335–1346.
Sharp NC (2010). The Human Genome andSport, Including Epigenetics, Gene Doping, and Athleticogenomics. Endocrinol MetabClin North Am, 39(1): 201-15.
McKanna TA, Toriello HV (2010). Gene Doping:The Hype and the Harm. Pediatr Clin North Am, 57(3): 719-27.
Azken Berriak
Sarean dira "Osatuberri" aldizkariko irakurgai berriak
Donostia Ospitalean ere ospatuko dute Euskararen Eguna
