Sarrera

Gaur egun, odola eskuratzeko modu bakarra odol-emateak dira eta horiek gabe ezinezkoa litzateke osasun-zerbitzuei eustea. OMEk urtean mila biztanleko 40-60 odol-emate izatea gomendatzen du. Kopuru hori bermatzeko, ezinbestekoa da odol-emaileen sare egonkor bat izatea, eta, sare hori modu egokian kudeatzeko, beharrezkoa dugu odol emaileen pertzepzioak, bizipenak eta jarrerak ezagutzea.

Helburuak

Zehatza: Gipuzkoako zenbait herritan, Lehen Hezkuntzako ikasleek odol- emateari buruz zer dakiten jakitea.

Orokorra: ikasleek odol-emateari buruz duten ezagueran oinarrituz, odola eman ala ez erabakitzera bultzatzen gaituzten egoerak antzeman, eta emaile berriak erakartzeko estrategia eraginkorrak garatzea

Metodoak

Emaitzak

Orokorrean, odol-ematearen ezaguera handiagoa dute odol-emaileen indize altua duten herrietako ikasleek. Odola ematen duten pertsona gehiago ezagutzen dute (p=0,002), badakite odol-ateratzeak non egiten diren (p=0,001) eta organo-emaile gehiago ezagutzen dute (p=0,008). Odola ematera bultzatzen duen barne-motibazio nagusia beste pertsona batzuei lagundu nahia da (% 67). Oztopoei dagokienez, odola ateratzeko prozesuak (orratzak eta zorabiatzeko arriskuak) sorrarazten duen beldurra nagusitzen da (% 37). Odol-transfusioa jaso duen norbait % 39,5ek bakarrik ezagutzen du, eta organo-transplantea izan duena, aldiz, % 30,2k. Alde hori txikia da errealitateari erreparatzen badiogu; izan ere, EAEn 2009an 53.000 transfusio eta 190 transplante egin ziren.

Ondorioak

Odol-ematea gizarteratzeko inguruak garrantzi handia du. Garrantzitsua ikusten dugu odol-emate prozesua eskoletara hurbiltzea, haurtzarotik ezagutaraztea, oztopo den beldur hori arintzeko. Odola jaso izana gutxietsita dago. Beraz, beharrezkoa da transfusioaren errealitatea erakustea, eguneroko behar eta praktika moduan.

Bibliografia

EAEko emate eta transplante-programen txostena. Osakidetza, 2009. Estudio de actitudes de la población ante la donación altruista de sangre.
Ministerio de Sanidad y Consumo. Madrid, 1989.

Fernández Montoya A, de Dios Luna del Castillo J, López Berrio A, Rodríguez Fernández A. “Attitudes, beliefs and motivations in blood donors and non- donors”. Sangre, 1996; 41.

G. Cortel, Ll. Puig, E. Serra, E. Villamayor. Banc de Sang i Teixits, Bartzelona “Evolución de la donación de sangre. ¿Quién da sangre en la actualidad, quién son los futuros donantes y cómo acceder a ellos?” in SETS-en 20. biltzarra. Tarragona, 2009.

Gipuzkoako Odol Emaileen Elkarteko barne-dokumentuak.

Lemmens K.P.H., Abraham C., Hoekstra T., Ruiter R.A.C., De Kort W.L.A.M., Brug J., and Schaalma H.P.. “Why don´t young people volunteer to give blood?

An  investigation  of  the  correlates  of  donation  intentions  among  young nondonors”. Transfusion, 2005. June.

Martín Santana Josefa D., Beerli Palacio Asunción. “El comportamiento del donante de sangre desde la perspectiva del marketing social: factores determinantes de la predisposición a donar”. Revista española de investigación de marketing, 2008. Vol 12-1.

Promoción de la donación de sangre I Promoción integral sostenible. Grupo de trabajo promoción de la donación. Ministerio de Sanidad y Consumo, 2004.