Normalizazioak bere diskurtsoak ditu, eta Osakidetzarentzat egokiena aukeratzea da gure erronketako bat. Mundu honetan, normala denez, normalizazioaren diskurtsoa beste diskurtso batzuekin jarriko dugu harremanetan, noiz elkarrizketan noiz eztabaida bizian edo zalapartatsuan.

Izaera horrek moldatuko ditu normalizazioarekin hizketan eta eztabaidan jardungo duten  diskurtso guztiok, aldekoak nahiz arerio garbiak, azken hauek, maltzurki, ez baitute euskararen kontra Espainiaren Batasuna aldarrikatuko, zientziaren balio gorena baino.

Beraz, merezi du normalizazioaren aldeko  diskurtsoaren zutabe sanitarioak argi definitzea eta sendotzea, Sanitatean nagusi diren balio edo kulturarekin bat etorriz.

lkuspegi horretatik argi ikusten da euskararen kontra jardutea oso jarrera negatiboa dela, desintegratzailea, euskal herritar guztien aurkakoa, gogorkeriaren eragileetako bat azken finean, Komunitatearen oinarrizko lotura bat ukatzen baitu.

Dena dela, gogoan izan dezagun identitatearen diskurtsoaz baliatu baino baino lehen, administrazioaren berezko diskurtsoa plazaratu behar genukeela. Kontuan izan behar dugu eta edonori gogorarazi, Osakidetza Administrazio bat denez, batetik, herritarrak zerbitzatzeko dagoela, eta, bestetik, lege eta arauak bete behar dituela, horixe baila herritarrak zerbitzatzeko modua.

Horrela, bada, Estatutuak lehendabizi eta on doren 1982ko Normalizazio Legeak arautzen dutenez, Komunitate Autonomo honetan bi dira hizkuntza ofizialak, eta herritar guztiek dute administrazioarekin beren hizkuntzaz jarduteko eskubidea. Eskubide hori bermatzeko hain zuzen, egiten dira normalizazio planak. Eta hala jasotzen du Euskadiko Antolamendu Sanitarioko Legeak (1997, 28. atala, 5. arau komuna: Osakidetzak bere plana egin behar du).

Euskaldunek, erdaldunek bezala, hizkuntz eskubideak dituztenez, babestu eta errespetatu behar ditu Administrazio Sanitarioak.
 

Dena den, administrazio sanitarioaren berezko eginkizun  da izaerari lotzen zaion diskurtsoa da garrantzitsuena, lehenago esan dudan bezala, administrazio honen kulturan txertatu behar baitugu normalizazioa, haren balioei lotu eta erantzun.

Horrexegatik, hauxe da diskurtso nagusia eta beti ere lehenengo mailan baliatu behar duguna.

lkus  ditzagun "berezko"  diskurtso honen oinarriak .

Osakidetza zerbitzu-erakunde bat da. Ematen duen zerbitzua, bestalde, ez da nolanahikoa, osasuna zaintzeaz eta asistitzeaz arduratzen da eta.

Hori horrela, nabarmena da Entearen jarduerak nolako eragina duen gizartean eta pertsonengan. Jendearen bizitzari lotzen zaio alderik barrukoen eta erabakigarrienetariko batean, osasunari  dagokionean hain zuzen. Are gehiago, harreman hori ez da egoera arrunt batean gertatzen, pertsonak hurbiltasun, oreka eta babes gehien behar dituenetan baino. Horregatik, hurbiltasunak, orekak eta babesak biziki ukitu behar dituzte harremanak .

Asistentzia sanitarioa, beraz, zutabe biren gainean eraikitzen da:

1. Jakintza zientifikoetan (Medikuntzan, Psikologian, Biologian, Fisiologian...)

2. Komunikazioan, noski.

Zutabe biok elkar osatzen dute, eta, egoera bakoitzean bata edo bestea gertatzen da erabakigarriagoa.

Ondorioz, argi dago hizkuntz normalizazioak

 • Komunikazioaren kalitatea hobetzen duela, Administrazioak pazienteen hizkuntzan hitz egiten duenez gero.

•  Asistentziaren kalitatea ere hobetzen du, komunikazioa zaintzaren poderioz.

Eta azkenik,

•  Normalizazioa Asistentziaren ikuspegi modernoari lotzen zaio, are gehiago, lotzen zaion hizkuntz tratamendu bakarra da.

Hori guztia kontuan harturik, argiro azaltzen da Osakidetzan euskararen erabilera normalizatzeak hobetu egiten dituela hiritarrentzako zerbitzuak. Puntu horretan bat egiten du Erakundean zerbitzuak hobetzeko gauzatzen ari diren ahaleginekin, bat etorriz gure Komunitatean gaur egun gestio sanitarioa bideratu behar duen fílosofiarekin.

Pentsamolde honetatik erantzun behar genioke nonnalizazioaren kontra dagoeneko eratzen hasi den  diskurtsoari, esan dudan bezala, antinormalizazioaren  diskurtsoa ez baita biluzik eta bere benetako aurpegiarekin agertuko, zientifikotasunez eta humanismoz baino. 

Kargutu gaitezen eze, oraindik plangintzarik ez badugu ere, plangintzaren gaia indarrez entzuten hasi garen une berean, entzuten hasiak garela euskararen plangintza guztien aurkako lehenengo adierazpenak, non eta?, bada Lege Biltzarrean bertan. Eta !aster, bat baino gehiago izango dira ahotsak, eta sindikaturen eta elkarteren bat izan  dute bidelagun.

Zein da eratu behar  dugun erantzun egokia? Hau, nire iritziz:

 •  Normalizazioaren aurkako jarrera regresiboa da, atzerakoia.
 •  Haren sostengua, funtsean, Espainian 80.eko hamarkadan, Frankoren garaian, indarrean zegoen ikuspegi hierarkiazale eta antidemokratikoan hartzen da.

Zergatik? Arrrazoi hauengatik:

1. Pertsonen arteko oinarrizko berdintasuna ukatzen du, eta berdintasun hori funtsezkoa da harreman asistentzialetan. Jarrera horren ikuspegitik:

-medikuak hitz egiten du, pazienteak entzun eta isilik egon
-medikua autoritatea da, pazientea menpekoa
-medikua bere hizkuntzan mintzatzen da, pazientea ez, mutu egon behar
-pazientearekiko errespetua hutsaren hurrengoa da-medikuak eskubideak ditu, pazienteak ez

Ondorioz,

2. Ez du komunikazioaren balioa onartzen, arlo eta toki guztietan nagusitu den ikuspegi humanistikoaren kontra

3.  Azken finean, ez du euskararen kontra jotzen, euskaldunen kontra baino, alegia, pazienteen kontra.

Horrela pentsatzen dutenek agintari bat ikusten dute mediku bako itzarengan, lehengo alguazil, sereno edo poiizia bat, eta ez herriaren zerbitzari kualifikatua, pazientearen mundu pribatuan jardun behar duen teknikaria.

Benetako arazoa, hortaz, ez da euskararen normalizazioa, diskurtso horren izaera antihumanistiko eta desestabilizatzailea baino, hau da, herri honen eta paziente hauen osasunari eta bakeari kalterik handiena egiten diena .

Amaitzeko esan behar dut, nire ustez, horrelako egoeretan hobe ei da mezu irmo, adoretsu eta bipil bat sustatzea, erasoen aurrean kikiltzea baino, gauza jakina baita uzkurtzen dena ez duela arerioak horregatik errespetatuko, baina triskantza bat egingo duela berarekin.

Jakina, errealistak izan behar  dugu, baina helburuetan, bete ezin dugunik hitz eman edo aldarrikatu gabe, betetzen ez den plangintzak barregarri uzten baitu egilea edo, bestela esanda, normalizazioaren aldeko ekimena. Euskarak ezin du prezio hori ordaindu .

Baina, helburuetan errealistak garela, tinko lotu behar gatzaizkio haiek bultzatzeko lanari.