10. Osasun Jardunaldiak: Osasuna denontzat 2000. urtean
APLIKAZIO INFORMATIKO BATEN BIDEZ ERIZAIN KONTSULTA EZAGUTZEA. SANDUZELAIKO OINARRIZKO OSASUN ESKUALDEA
Egileak: A. ZABALA , A. GRANADO , A. FRÍAS , E. LORENZO , M.J. MARTÍNEZ , M.J. LEZAUN , S. CARIÑENA , A. SALABERRI
Nafarroako Oinarrizko Osasun Laguntza. Iruña
Sarrera
SARRERA
Sanduzelaiko (Iruña) Oinarrizko Osasun Eskualdea 1990. urtean ezarri zen. 1996an, berriz, kontsulta modu pertsonalizatuan egiteko moduan paratua zen (zerbitzu karteraren arabera). 1998tik aurrera programa informatiko baten gidaritza darama aurrera. Ondorioz, hauxe jakin nahi da: ea informatikako tresneria honek gaur egungo erizaintzako kontsulta aztertzen laguntzen duen, batez ere, kontsultako erabiltzailearen perfila ezagutzeko orduan, hau da, haur eta helduen eremuan zer adin, sexu, patologia eta ekintza mota egiten diren ezagutzeko.
Helburuak
MATERIALA ETA METODOAK
Azterketaren diseinua deskriptiboa eta zeharkakoa da. Epea, berriz, 1998ko urriaren batetik l999ko irailaren 30a artekoa izan da. Kontsultan eskaintzen den erizain laguntzaren behaketa zuzena egin da. Sistema informatikoari ere kontsultak egin zaizkio: kontsulta demografikoak eta aldagai desberdinak gurutzatuz (zentroa, sexua, jaiotza data, medikua, erizaina, erabiltzailearen egoera, kontsulta eguna, kontsulta mota eta zein osasun arazorengatik joan den).
Emaitzak
EMAITZAK
Sanduzelaiko Oinarrizko Osasun Laguntzako Eskualdeak 12.382 erabiltzaile ditu. Zahartzaroaren indizea 1,2koa da. Populazio honek Oinarrizko Osasun Laguntzako profesionalei 72.876 kontsulta egin dizkie eta horietatik 26.457 (%36,3) erizainei egindako kontsultak dira. Horietatik, %56,3 zentroan egin dirá, %5,3 etxeetan, %25,4 teknikak izan dira eta %5,9 haurren osasun azterketak. Dena den, %6,8 inguru zein kontsulta mota den jakin gabe gelditu gara.
Erabiltzaile guztiak kontuan hartuz, esan beharra dago 9.261 pertsonak jo dutela osasun etxera kontsultaren bat egitera (%74,8). Pertsona horietatik, erizainei %52,7k egin diete kontsultaren bat. Bestalde, 65 urtetik gorakoen maiztasuna 8,7koa izan da. Horretaz gain, kasuen %46,6an CIAPeko diagnostikoren bati lotua egon da erizaintzako kontsulta. Kasu gehien biltzen dituzten prozesuak, gehienetik gutxienera, ondoko hauek dira: hipertentsioa, tabakoa eta alkoholaren kontsumoa, metabolismoaren gorabeherak, loditasuna eta gain-pisua, hezur eta muskuluetako arazoak, diabetea, arnas aparatuko arazoak, eritasun kardio-baskularrak, digestioaren gorabeherak eta zentzumenetako arazoak.
Ondorioak
ONDORIOAK
• Azterketa honen bidez orain arte ezagutzen ez ziren zenbait datu jakin dira erizaintzako kontsultari buruz.
• Komenigarritzat jotzen da informazio bilketa hau baieztatzea.
• Aurrera egin behar da erizaintzako kontsultan gehien zaintzen diren arazo, behar edo gorabeherak protokolo informatizatuetan sartzeko.
• Aplikazio informatikoak Osasun Etxe baten gestio klinikoa hobetzen du.
• Hasierako epealdi honetan, egitura ezagutzea izan da helburua, gero prozesua baloratu eta profesionalen lanaren ondorioak ezagutzen jarraitzeko eta, ondorioz, herritarren osasuna hobetzeko.