18. Osasun Jardunaldiak: Infekzioak
5.50. Kandidak eragindako mikosi sistemikoak zainketa bereziko unitateetan: antifungiko berriak
Egileak: Miren ZuriƱe Lauzirika Jauregi, Aitziber Etxebarria Agorria, Leire Goitia Arrola, Iratxe Gonzalez Larrabe, Unai Ortega Mera, Karmelo Intxaurraga Fernandez
Galdakao-Usansolo Ospitalea - Anestesiologia eta Bizkorketa Zerbitzua
Sarrera
SARRERA Azkenengo hogei urteotan mikosi edo onddoek eragindako infekzio inbasiboen prebalentziak gora egin du Zainketa Berezietako Unitateetan. Arrisku faktoreen artean honako hauek ditugu: gaixo kritiko bakoitzaren gaixotasunak, ebakuntza kirurgikoaren aurrekaria, zain barneko elikadura, hemofiltrazioa edota zain barneko kateterrak. Jakina denez, Mikosiaren agerpenak gaixoaren larritasuna eta hiltzeko arriskua handitzen ditu.
Metodoak
ETIOLOGIA ETA TRATAMENDUA Etiologia Mikosi inbasiboen eragile nagusia Candida da. Hala ere, egun etiologia aldatzen ari da eta gero eta sarriagoa da albicans ez diren beste espezieen agerpena. Horregatik, tratamendu enpirikoa ezartzerakoan, honek espezie hauen kontrako espektrua eduki beharko du. Mikosiaren tratamendua Halaber, gaixo kritikoak jasateko moduko sendagaiak erabili beharko dira, hauetako askok giltzurrun edo gibel gutxiegitasuna edukitzen edota immunosupresioa pairatzen dutela jakinda. Horregatik, mikosiaren diagnostiko goiztiarra egitea eta tratamendu jasangarri eraginkorra ezartzea faktore pronostiko garrantzitsuak dira. Tratamendu antifungikoa aukeratzeko betebeharrak - banakako ikerketa etiologikoa egitea - balizko eragilearen sentsibilitatea aztertzea - gaixoaren gaixotasunak aztertzea - infekzioaren kokapenaren araberakoa - gaixoaren funtzio immunitarioa aztertzea - hartzen dituen gainontzeko sendagaien farmakologia aztertzea Funtsean hiru dira talde nagusiak: Polienoak: B anfoterizina desoxilato bezalakoak. Tratamendu antimikotiko tradizionala. Bere toxikotasun altuak erabilera mugatzen du. Azolak: Itrakonazola, flukonazola, vorikonazola. Segurtasun eta eraginkortasun handikoak Flukonazola: albicans ez diren beste espezieen hazkundeak bere erabilera mugatu du, hauen kontra ez baita oso eraginkorra. Voriconazol-a: triazolik berriena. Flukonazolari erresistenteak direnetan erabilgarria P450 zitokromoa medio metabolizatzen da. Beste sendagai askorengan eragina du. Ekinokandinak: berrienak, anidulafungina eta caspofungina. Anidulafungina gaixo kritikoengan oso erabilgarria da. Bere berezitasunak hauek dira: - horma zelularrean eragina du. - ez du p450 zitokromoarekin zerikusirik - sexu, adin, arraza edota gibel-giltzurrun arazoak direla-eta ez da dosia doitu behar. - espektro zabala du albicans ez diren candida espezieetan eta aspergillosian - zain barneko formulazioa du - eguneko dosi bat nahikoa da
Ondorioak
ONDORIOAK Gaixo kritikoak dituen berezitasunak direla eta, anidulafungina bezalako antifungiko berriak erabilgarriak dira gaitz larri eta sarri honen aurka.