Bizkaiko erraustegiaren kutsadura-esposizioaren balorazioa inguruko biztanleengan biomarkatzaileen bitartez
Egileak: Miren Begoña Zubero , Nekane Pérez de Nanklares , Juan Jose Aurrekoetxea , Jesus Maria Ibarluzea
EHU - Medikuntza Prebentiboa eta Osasun Publiko Saila, Gurutzetako Ospitalea - Gurutzetako Ikerketa Unitatea, Santa Marina Ospitalea – Barne Medikuntza Zerbitzua, Eusko Jaurlaritza - Osasun Saila
Sarrera
Bilboko Udalak erraustegi-plantaren jardueraren baimena emateko ikerketa epidemiologiko baten baldintzapean ezarri zion Zabalgarbi enpresari. Planta 2005ean hasi zen zaborra erretzen. Honelako planta baten kutsatzaile posibleen artean, eta osasunaren kaltearekin lotuta, dioxinak, furanoak eta metal astunak daude.
Helburuak
Dioxinak, furanoak, dioxina-moduko PCBak, PCB arruntak, metal astunak, Pb, Cr, Cd eta Hg, eta plagizidak aztertzea helduengan, arrisku faktoreak bilatuz, plantaren inguruko biztanleak urrutiko populazioarekin konparatuz eta kutsatzaileen joera denboran ikertuz.
Metodoak
Lehen/ondoren bi ebaketako zeharkako ikerketa. Gertuko populazioa, Alonsotegi herria, Barakaldoko Kastrexana auzoa, Bilboko Errekalde eta Altamira auzoak. Urrutiko populazioa, Balmaseda herria eta Bilboko Santutxu-Zurbaran auzoak. Erroldatik ateratako zerrendak erabiliz postaz partaidetza-gonbidapena zabaldu zen. Ondoren, auzoko boluntarioak bilatu ziren eta amaieran analisietara zihoan jendearen arteko boluntarioak bildu ziren. Partaideei 2006 eta 2008ko hasieran 10ml odola eta gernua hartu zitzaizkien. Dioxinak, furanoak eta dioxina moduko PCBak 80mlko serum pool edo lagin konposatuetan ikertu ziren, pool bakoitzean 20 pertsonen seruma sarturik. PCB arruntak eta plagizidak geratzen zen serumetik analizatu ziren. Norbanako-laginaren laurden batean Pb odol osoan eta Cr, Cd eta Hg gernuan neurtu ziren. Hiru laborategitan analizatu ziren laginak. Dioxinak, furanoak eta dioxina-moduko PCBak Bartzelonako CSICeko Laborategian, PCBak eta plagizidak Osasun Publikoko Laborategian eta metalak Osalanen.
Emaitzak
Cr-aren jaitsiera eta Pb-aren igoera esanguratsuak izan ziren. Pb-aren igoera azpimultzo guztietan somatu zen. Cd-aren eta Hg-aren aldaketarik ez zen gertatu. Dioxinak erraustegiaren inguruko biztanleengan jaitsi egin ziren. Dioxina-antzeko PCBak, berriz, areagotu, urrutiko populazioan, batez ere. PCB arrunten mailak, berriz, jaitsi egin ziren, plagiziden mailak bezala. Inguruko populazioekin egindako ikerketekin konparatzean, gure metal astunen mailak besteen parean agertzen dira emaitzak, dioxinak eta PCBak zerbait altuago eta plagizidak beherago.
Ondorioak
Bizkaiko populazioan metal astunen, dioxinen, furanoen, dioxin-like PCBen, PCB arrunten, edo plagiziden mailak inguruko herrialdeetakoen antzekoak ziren. Erraustegiaren inguruko biztanleriak ez zuen denborarekin igoera diferentzial esanguratsurik erakutsi ikertutako gai kimikoetan, dioxina, furano, PCB, metal astun edo plagizidetan.