25. Osasun Biltzarra: Osasuna eta Kirola
4.5 Dieta eta jarduera fisikoa Lehen Mailako Arretan preskribatzen da?
Egileak: Itsaso Sexmilo Ayarra, Arantza Caballero Jaurrieta, IƱaki Sexmilo Ayarra, Gustavo Vasquez Lopez, Maite Ayarra Elia
0
Dieta eta jarduera fisikoa Lehen Mailako Arretan preskribatzen da?
Sarrera
Ebidentzia zientifikoak dieta (D) eta Jarduera Fisikoa (JF) arrisku kardiobaskularraren prebentzioan onuragarriak direla eta diabetes zein hipertentsioaren tratamenduan lehendabiziko aukera direla dio. Hau horrela den arren, osasun-langileek bi neurri horiek gutxi eta irregularki preskribitzen dituzte.
Helburuak
Nafarroako bi Oinarrizko Osasun Eskualdean, dieta eta jarduera fisikoaren preskripzioa ezagutzea, diabetes, hipertentsioa, hipergluzemia edo dislipemia duten pazienteengan.
Metodoak
Ikerketa deskriptiboa, aipatutako diagnostikoak dituzten eta lehen mailako arretara (sendagile zein erizainen kontsultetara) hauekin zerikusia zuten arrazoiengatik, joandako pazienteen historia klinikoen azterketa egin da, 2014Ko urtarrilaren 1etik abenduaren 31rako epean. Laginketa ausazkoa izan da. Ondorengo datuak bildu dira: generoa, adina, IMC, diagnostikoa, tratamendu farmakologikoa, dieta eta jarduera fisikoaren preskripzioa. Jarduera fisikoa egiteko ezintasuna duten eta dieta zein jarduera fisikoa ulertu edota ikasteko arazoak dituzten pazienteak baztertu dira.
Emaitzak
Guztira 7.200 pertsonetako biztanleria ikertua izan da,: 350 pazienteko lagina hartuz.
•HTA: 100 paziente, 66 urte bataz beste, %77-96 D, %20-35 JF, %76 botikak.
•Diabetesa: 73 paziente, 66 urte bataz beste, %55-65 D, %25-45 JF, %92 botikak.
•Hipergluzemia: 50 paziente, 62,6 urte bataz beste, %40-46 D, %11-30 JF, %46-63 botikak.
•Dislipemia: 138 paziente, 63,2 urte bataz beste, %40 D, %35 JF, %42-80 botikak.
Jarraipen analitikoa HTA, diabetes zein dislipemiadun pazienteen artean %90ekoa izan da.
Ondorioak
1.Esandako diagnostikoak dituzten pazienteengan, sendagaiak dieta eta jarduera fisikoa baino maizago preskribitzen dira.
2.Odol-analisiaren bidezko jarraipen handia dago (>%90), batzuetan historia klinikoetan erregistraturiko datu bakarra delarik. Orokorrean, odol analisiak ariketa fisikoa baino bi aldiz gehiago preskribatzen dira.
3.Pazienteen ezaugarriei (patologia, adina, sasoi fisikoa, …) egokitutako jarduera fisikoa oso gutxi zehazten da.
4.Dieta eta jarduera fisikoaren onuren ebidentziak egon arren, sendagileek jarraipen analitikoari eta botiken preskripzioari garrantzi handiagoa ematen diete, dieta eta jarduera fisikoaren preskripzioa eta hau betetzearen jarraipena urria izanik.