30. Osasun Biltzarra: Prebentzioa Auzolanean
5.10 Metanol intoxikazioa: diagnostiko kliniko eta analitiko eta tratamendu azkarren beharra
Egileak: BeƱat de Alba Iriarte, Noelia Lopez Barba, Eva Lorea Gil Rodriguez, Maria Asuncion Vives Almandoz
0
Sarrera
Metanola substantzia toxikoa da. Giza gorputzean kalteak eragin ditzake larruazaleko kontaktu edo ingestio (askoz larriagoa) bidez. Metabolizatzean bi konposatu kaltegarri osatzen dira, formaldehidoa eta azido formikoa, toxizitatearen erantzuleak.
Metanol intoxikazio kasuak bakanak diren arren, morbilitatea eta hilkortasun-tasa (%25-50) oso handiak dira, kasu gehienak alkoholzale konpultsiboetan izanik. Askotan etanol intoxikazioarekin nahasi daiteke, ez baitu sintomalogia espezifikorik. Sintomak ingestio osteko 12 eta 24 orduen artean agertzen dira: sabeleko mina, goragalea, gorakoa, zorabioa, ikusmen lausoa, ahulezia...
Ezaugarri kliniko bereizgarriena midriasi arreaktibo bilaterala da, pronostiko txarra du, eta heriotza arrazoi nagusia arnasketa akatsa da. Analisian azidosi metaboliko nabarmena, anionGAP eta osmolGAP altuak eta metanol emaitza altua ageri ohi dira.
Helburuak
Komunikazio honen interesa metanol intoxikazioaren larritasunean datza. Osasunaren prebentzioan funtsezkoa da bere diagnostiko goiztiarra egitea eta tratamendua azkar ezartzea, ondorio neurologiko eta bisualak eta heriotza ekiditeko. Sarritan ez da susmatzen erraza izaten, baina aurkezpen honetan azaldutako datuekin bere diagnostikoa garaiz egiten laguntzea espero dugu tratamendu zuzena berehala hasteko.
Metodoak
Datu kliniko eta analitikoen berri ematea.
Emaitzak
Intoxikatuak edale sutsuak eta alkohola ezean edozer edateko gauza izan ohi dira. Mozkorraldiaren moduko sintoma orokorrak jasateaz gain midriasi arreaktibo bilaterala eta azidosi metaboliko larria izaten dituzte ezaugarri.
Metanolaren neurketa egin ezin denean, diagnostikoaren hurbilketa anionGAP eta osmolGAP kalkulatuz egiten da.
AnionGAP = ([Na+]+[K+]) - ([Cl-]+[HCO3−]). Balio normala:10-20mEq/L edo mmol/L
AnionGAP altuak azidosia baieztatzen du.
OsmolGAP = Osmolalitate Neurtua - Osmolalitate Kalkulatua. Balio normala:<10mOsm/kg
Osmolalitate Neurtua: substantzia osmotikoki aktiboak (alkohola eta metabolitoak) ditu barne.
Osmolalitate Kalkulatua: 1,86x[Na+](mmol/L) + [glucosa](mg/dL)/18 + [Urea](mg/dL)/6 + 9
OsmolGAP altuak metabolitoen presentzia adierazten du.
Metanolaren emaitza gas-kromatografia bidez konfirmatzen da EDTA odol-laginean. Emaitza positiboa da ingestiotik 48 ordurako laginetan, baina negatiboa izan daiteke handik aurrera eskuratutakoetan.
Intoxikazio larria:>0,2g/L
Intoxikazio hilgarria:>1g/L
Ondorioak
Susmo kliniko eta analitikoan soilik oinarrituta jarri daiteke presazko tratamendua, metanolaren emaitza oraindik jakin gabe. Euskarri-neurriez eta dialisiaz gain, antidotoa (fomepizola edo etanola) behar da metanolaren metabolito toxikoetaranzko eraldatzea inhibitzeko.